Nükleer Tıp
Sintigrafi Nedir?
Nükleer tıpta uygulanan tanısal bir görüntüleme yöntemidir. Sintigrafide vücuda düşük düzeyde radyoaktif madde ve bunlara bağlanan kimyasal ilaçlar (radyofarmasötikler) verilerek organ ve dokuların görüntülenmesi sağlanır. Hemen her organ sistemiyle ilgili fonksiyon görüntülemesi sağlayan sintigrafik taramalar, genel olarak ağrısız, invaziv olmayan, yan etki ve alerji riski düşük, güvenilir tetkiklerdir. Hastalıkların erken tanısında ve tedaviye verdikleri yanıtın değerlendirilmesinde kullanılır. Hem görüntüleme için kullanılan yöntem hem de elde edilen görüntü bakımından sintigrafik ve radyolojik tetkikler birbirinden farklıdır.
Sintigrafi neden çekilir?
Sintigrafi, çoğu zaman diğer görüntüleme teknikleriyle elde edilemeyen, vücut yapılarının işlevi ve anatomisi hakkında detaylı bilgi almak için kullanılır. Nükleer görüntüleme, çeşitli kanser türlerinde, nörolojik bozukluklarda ve kardiyovasküler, gastrointestinal ve endokrinal hastalıkların teşhisinde fayda sağlar. Hodgkin olmayan lenfoma ve tiroid kanseri gibi bazı kanserleri radyoimmünoterapi ile tedavi etmek için de kullanılabilir.
Dinamik Böbrek Sintigrafisi
Böbrek fonksiyonlarını yansıtabilen radyoaktif maddelerin damar yoluyla verilmesinden sonra böbreklerde dağılımının izlendiği bir görüntüleme yöntemidir. Verilen maddenin tutulum ve atılımı izlenerek böbrek fonksiyonları değerlendirilir.
Statik Böbrek Sintigrafsi
Hastaya damar yoluyla verilen radyoaktif maddenin böbreklerde dağılımını gösteren bir görüntüleme yöntemidir.
Miyokard Perfüzyon Sintigrafisi
Basitçe, kalp kasına ulaşan kan miktarı değerlendirilerek kişide koroner arter hastalığı (KAH) bulunup bulunmadığının anlaşılmasına yarayan bir görüntüleme yöntemidir.
Kemik Sintigrafisi
Radyoaktif kemik ajanlarının damar yoluyla vücuda verilişinden sonra yapılan görüntülemedir. Kemik metabolizmasının artmış veya azalmış olduğu yerlerde radyoaktif ajan tutuluşunun değiştiği izlenir. Kemiğin enfeksiyon, kırık ve spor yaralanmaları, tümör ve benzeri hastalıklarında kullanılan bir yöntemdir.
Tiroid sintigrafisi
Radyoaktif maddenin tiroit içerisindeki tutulum ve dağılımına göre değerlendirilir. Sintigrafide nodüllerin aktivite tutulumu önemlidir. Nodüllerdeki aktivite tutulumu nodülün etrafındaki dokuya göre değerlendirilir:
Paratiroid Sintigrafisi
Tc-99m MIBI’nin i.v. (toplar damardan) verilmesinden 15 dakika ve 3 saat sonra boyun bölgesinden görüntü alınır. 15. dakikada tiroidde de, paratiroidde de tutulum gözlenirken, 3. saatte tiroiddeki etkinlik boşalır, paratiroid patolojisinde ise etkinlik birikimi sürer.
Akciğer Perfüzyon ve Ventilasyon Sintigrafisi
Akciğerin kanlanması ve havalanması hakkında detaylı bilgi elde edinilen incelemelerdir. Bu çalışmalar özellikle akciğer damarlarında tıkanıklık (emboli) düşünülen hastalarda tanıda ve hastalığın takibinde kullanılır. Ayrıca akciğerde kitle veya diğer patolojiler nedeni ile ameliyat edilecek hastalarda ameliyat sonrası akciğer fonksiyonel kapasitesinin yeterli olup olmadığı belirlenmektedir. Akciğer perfüzyon sintigrafisi için önce damar yolu ile düşük dozda radyoaktif bileşik enjekte edilir, birkaç dakika bekleyerek akciğer görüntüleri elde edilir. Ventilasyon sintigrafisi uygulanacaksa, düşük dozda radyoaktif bileşik, ventilasyon cihazının haznesine konarak hastaya solutulur. Daha sonra bilgisayarlı gamma kamera ile akciğerlerin görüntüleri kaydedilir. Bu incelemeler için tetkik öncesi herhangi bir hazırlık gerekmez.
Mide Boşalım / GÖR (Gastroözofageal Reflü) Sintigrafisi
Genellikle çocuk hastalarda uygulanır. Reflü takibi için yapılır. Hastaya oral yolla verilen aktiviteden sonra yarım saatlik dinamik çekim yapılır.